Uỷ ban Thánh nhạc: Hội thảo Thánh nhạc lần thứ 41
WHĐ (22.10.2017) – Sau Hội nghị thường niên kỳ II của Hội đồng Giám mục Việt Nam (HĐGMVN) từ ngày 9 đến 13 tháng 10 năm 2017, ngày thứ Ba, 17-10-2017 Ủy ban Thánh Nhạc (UBTN) trực thuộc HĐGMVN đã tổ chức Hội thảo Thánh nhạc lần thứ 41 tại Trung Tâm Mục vụ Tổng giáo phận Sài Gòn-TPHCM.
Hội thảo khai mạc lúc 8g15 dưới sự chủ tọa của Đức cha Vinh Sơn Nguyễn Văn Bản, giám mục Ban Mê Thuột, chủ tịch UBTN và cha Rôcô Nguyễn Duy, Thư ký UBTN, cùng sự hiện diện của hơn 120 hội thảo viên bao gồm các linh mục trưởng ban Thánh nhạc giáo phận, các linh mục đặc trách Thánh nhạc Đại chủng viện, đại diện các Dòng tu và các nhạc sĩ, ca trưởng.
Hội thảo lần thứ 41 đề cập đến 2 nội dung chính:
1. Tiếp tục đề tài đã được trình bày trong lần Hội thảo trước, nhạc sĩ P. Kim khai triểnMột số kiểu âm nhạc đại chúng(Popular Music) để dẫn đến Sự tương tác giữa một số kiểu âm nhạc đại chúng và thánh ca cộng đồng. Danh từ kiểu là thuật ngữ đã được sử dụng trong Hiến chế Phụng vụ, số 124 và trong Hướng dẫn Mục vụ Thánh nhạc số 125. Cách trình bày khúc chiết theo dòng lịch sử âm nhạc Tây phương, Nam Mỹ và một số nước khác trên thế giới với nhiều minh họa cụ thể, sinh động khiến cho các hội thảo viên dễ dàng tiếp nhận và nắm vững được sự đa dạng và phong phú của các kiểu âm nhạc đại chúng. Cái hay của bài nghiên cứu được thể hiện ngay từ những lời khởi đầu, khi diễn giả khái quát những điểm chính những gì mình muốn gửi đến các hội thảo viên:
Âm nhạc đại chúng, tiếng Anh là popular music*. Nếu hiểu theo nguyên ngữ thì nó bao gồm tất cả các loại nhạc phổ thông của mọi quốc gia, dân tộc và vùng miền. Những loại âm nhạc này ban đầu được truyền khẩu sau đó cũng có ghi chép và ký âm nhưng rất đơn giản.
Trong phạm vi bài này, âm nhạc đại chúng được dùng như một thuật ngữ để chỉ loại nhạc phổ thông xuất hiện từ đầu thế kỷ 20 cho đến nay như jazz, rock, pop…
Âm nhạc đại chúng bắt nguồn từ thánh ca cộng đồng (cũng gọi là thánh ca bình dân) nhưng nhờ sự phát triển của ngành công nghiệp biểu diễn và truyền thông, nó đã trở nên phổ biến rộng rãi trên toàn thế giới. Ngày nay, trong đời sống văn hóa âm nhạc của xã hội, popular music chiếm phần lớn nhất, đặc biệt nơi giới trẻ. Chính vì vậy, nó cũng tạo nên những ảnh hưởng trên thánh ca cộng đồng, nơi đã khai sinh ra nó…
Bài viết này tập trung vào việc tìm hiểu sơ lược về âm nhạc đại chúng bao gồm: (A) lịch sử hình thành, phát triển và tổng hợp những đặc tính của nó xét trên phương diện chuyên môn âm nhạc; (B) những ảnh hưởng của âm nhạc đại chúng đối với thánh ca cộng đồng tại Việt Nam, và sự lựa chọn những yếu tố tích cực cho thánh nhạc – thánh ca.
Kết thúc bài thuyết trình, nhạc sĩ P. Kim đã đưa ra những nhận định chung về thánh ca cộng đồng Việt Nam và kêu gọi các nhạc sĩ trẻ phải học hỏi nhiều trước khi sáng tác một bài thánh ca mới theo kiểu “cộng đồng”. Nhưng cần lưu ý: Một bài thánh ca cộng đồng được viết theo một kiểu âm nhạc nào đó không quan trọng bằng nó phải được thể hiện ra sao để có thể “vinh danh Thiên Chúa” và “thánh hóa các tín hữu”.
2.Sau phần trình bày đề tài về âm nhạc đại chúng và thánh ca cộng đồng, linh mục Nguyễn Duy đã gợi ý UBTN cần tổ chức những buổi gặp gỡ các nhạc sĩ công giáo trẻ để giúp nhau học hỏi và trao đổi “Những kinh nghiệm để viết thánh ca”. Trong lĩnh vực này, không ai có thể hướng dẫn cho bằng linh mục nhạc sĩ Kim Long. Các hội thảo viên cùng với Đức cha chủ tịch rất vui mừng khi cha Kim Long nhận lời giúp.
Trước khi kết thúc ngày Hội thảo Thánh nhạc lần thứ 41, Đức cha chủ tịch đã thông báo Hội thảo Thánh nhạc lần thứ 42 sẽ được tổ chức ngày thứ Ba, 10-4-2018 tại Trung tâm Mục vụ TGP Sài Gòn-TpHCM với đề tài “Những hình thể âm nhạc trong Phụng vụ” do nhạc sĩ Tiến Linh phụ trách.
Hội thảo đã diễn ra trang trọng, được nhiều người quan tâm và kết thúc tốt đẹp. Mọi người hân hoan tạ ơn Chúa vì hồng ân Hội thảo trong những ngày cuối cùng mừng kỷ niệm 100 năm Đức Mẹ Maria hiện ra tại Phatima.
–––––––––––––––––––––
*Popular music: từ thời Tin Pan Alley (thập niên 1880), là thời kỳ người ta bắt đầu in tuyển tập những ca khúc phổ thông tại Mỹ. Thuật ngữ này được dùng để chỉ các loại nhạc được đại chúng yêu thích.
UB Thánh nhạc / Hội đồng Giám mục Việt Nam
