Thượng Hội Đồng: ngày thứ mười ba, 20 tháng Mười, 2015

Theo tin Đài Phát Thanh Vatican, trong cuộc họp báo hôm nay của Phòng Báo Chí Tòa Thánh, Đức Hồng Y Wilfrid Napier của Nam Phi cảnh báo việc dùng thứ “ngôn ngữ chính xác về chính trị”. Đức Hồng Y là khách mời tại cuộc họp báo này, cùng với các Đức Hồng Y Lluis Martinez Sistach của Tây Ban Nha và Alberto Suarez Inda của Mễ Tây Cơ.

Cha Federico Lombardi, SJ, giải thích rằng các góp ý của mọi dự thính viên tại các phiên họp toàn thể nay đã được công bố. Ngày mai, báo chí sẽ được thông báo về các bản tường trình của các nhóm nhỏ. Các vị giám mục sẽ họp toàn thể để tường trình lại phiên họp chiều thứ Ba.

Ba vị giáo phẩm đều có lời tuyên bố mở đầu trước khi trả lời các câu hỏi.

Đức Hồng Y Sistach nói rằng trong hai tuần lễ qua, ngài thực sự cảm nghiệm được tính thượng hội đồng. Theo ngài, nhóm nhỏ của ngài đã tập chú rất nhiều vào việc chuẩn bị hôn nhân. Các vị giám mục trong nhóm của ngài cũng dành thì giờ để khảo sát diễn trình tuyên bố hôn nhân vô hiệu theo sự chỉ dẫn của Tự Sắc do Đức Giáo Hoàng vừa công bố, để bảo đảm là các vụ tuyên bố này được nhanh chóng.

Đức Hồng Y Inda cho biết: ngài tin rằng Thượng Hội Đồng quan trọng và sẽ gây ảnh hưởng cho toàn thế giới. Ngài nói rằng gia đình là “tế bào sống” trong Giáo Hội. Theo ngài, vai trò của các vị giám mục là làm quan tòa đầy thương xót tại các giáo phận của mình. Giám mục phải “lắng nghe như người mẹ” và thực hành biện phân trong các tình huống chuyên biệt. Ngài cám ơn các giám mục Hoa Kỳ vì đã tiếp đón các di dân Nam Mỹ. Nhiều di dân nhận được sự tiếp đón trong các giáo xứ Hoa Kỳ. Ngài nói rằng các vị giám mục Hoa Kỳ cung cấp các dịch vụ giúp đỡ các di dân.

Đức Hồng Y Inda chỉ trích chính sách ngoại giao của Hoa Kỳ, một chính sách chia rẽ nhiều gia đình. Ngài nói rằng các vị giám mục Mễ Tây Cơ và Hoa Kỳ cần làm việc với nhau để nâng đỡ các cuộc hôn nhân bị chia rẽ vì di dân. Nhiều người di cư, không phải vì tự do chọn lựa, nhưng vì họ phải làm như thế, để sống còn. Điều này dẫn tới nhiều khó khăn, như bất trung trong hôn nhân khi các người phối ngẫu không thấy mặt nhau trong một thời gian dài.

Đức Hồng Y Napier đề cập chuyên biệt tới điều các vị giám mục Phi Châu suy nghĩ. Các vị này rất lạc quan, trước nhất vì chính Thiên Chúa hướng dẫn các vị và thứ hai vì cung cách Đức Giáo Hoàng Phanxicô dẫn dắt Giáo Hội. Ngài cám ơn các tín hữu giáo dân đã cầu nguyện cho các đại biểu Thượng Hội Đồng. Ngài cũng ca ngợi các người sống tốt cuộc hôn nhân của họ vì “họ giúp chúng tôi thấy phải đi đâu như một Thượng Hội Đồng”.

Đức Hồng Y cho biết Thượng Hội Đồng đang được hướng dẫn bởi chủ đề “Sứ Mệnh và Ơn Gọi của Gia Đình trong Giáo Hội và trong Thế Giới” và theo ngài, một số vấn đề cần được giải quyết tại một nghị hội khác, nhất là các vấn đề thuộc kỷ luật từng được trình bầy tại Thượng Hội Đồng. Ngài nhấn mạnh rằng ở Phi Châu, hiện có một quan điểm khác về hôn nhân. “Hôn nhân không phải giữa hai cá nhân mà là giữa hai gia đình”. Ngài tiếp tục giải thích rằng không như Tây Phương, việc sống chung thường là một phần trong diễn trình chuẩn bị hôn nhân do các gia đình đảm nhiệm. Ngài cũng nói tới vấn đề Giáo Hội phải nâng đỡ ra sao các gia hộ do trẻ em đứng đầu tại Phi Châu. Một số trẻ nữ phải đảm nhận trách nhiệm đứng đầu các gia hộ vì đại dịch HIV.

Đức Hồng Y Inda giải thích rằng ma túy và vũ khí là một vấn đề rất lớn và gây nhiều tai hại cho các gia đình Mễ Tây Cơ. Ngài nói: đối với các vị giám mục, tín lý là điều cực quan trọng, “nhưng tín lý không phải chỉ là lý thuyết, mà phải bám rễ trong thực tại”.

Đức Hồng Y Sistach thì cho biết: các Kitô hữu kết hôn để được tràn ngập niềm vui. Công việc của Thượng Hội Đồng, vì thế, phải giúp người ta thực sự hạnh phúc trong cuộc hôn nhân của họ.

Đề cập tới diễn trình của Thượng Hội Đồng, Đức Hồng Y Napier nói rằng các vị giám mục Phi Châu rất vui. Theo ngài, có một số vấn đề, như lá thư riêng do một số vị Hồng Y gửi cho Đức Giáo Hoàng tuần trước, nhưng những vấn đề này đều được giải quyết khi Đức Giáo Hoàng “ghi nhận các quan tâm của chúng ta”.

Khi được hỏi về thủ tục tuyên bố hôn nhân vô hiệu, cả ba vị giáo phẩm đều cho hay: Tự Sắc đã đem lại cho các ngài phương tiện cần thiết để trợ giúp người ta. Điểm khác biệt lớn là các ngài không cần tới phán quyết thứ hai có tính thượng tố nữa, một việc thường gây ra trì hoãn. Tuy nhiên, theo các ngài, thủ tục rút ngắn thách thức các vị giám mục phải có đủ nhân viên thích đáng và phải tuân theo thủ tục này một cách trung thành. Nếu vụ án quá phức tạp, nó cần được trao cho một diễn trình dài hơn để Giáo Hội bảo đảm được là sự việc được thực hiện đứng đắn. Đức Hồng Y Sistach đùa nói rằng một cách xử sự với Tự Sắc có lẽ là lập ra một dòng tu mới!

Cuối buổi họp báo, Đức Hồng Y Napier được hỏi về việc Giáo Hội thay đổi hay dùng một “ngôn ngữ mới”. Đây là một chủ đề dai dẳng ở Thượng Hội Đồng, rằng Giáo Hội phải tìm ra các cách nói mới nhậy cảm và có tính bao gồm nhiều hơn. Đức Hồng Y Napier nói rằng ta cần phải nhớ rằng đây là một đề nghị tại Thượng Hội Đồng, làm sao để Giáo Hội trở thành đầy tớ và người thừa tác. Ngài cảnh báo việc sử dụng thứ ngôn ngữ “chính xác về chính trị” và nói rằng Giáo Hội cũng phải có tính tiên tri nữa.

Vũ Văn An