Phỏng Vấn Đức Thánh Cha Trên Chuyến Bay Từ Tokyo Về Roma

Trên chuyến bay từ Tokyo về Roma, Đức Thánh Cha tái khẳng định thông điệp mạnh mẽ của Hiroshima, ngài cũng bày tỏ nghi ngờ về các trung tâm hạt nhân cho đến khi có sự an toàn tuyệt đối.

Như thông lệ, trên chuyến bay từ thủ đô Tokyo của Nhật Bản về Roma, Đức Thánh Cha đã trả lời một số câu hỏi của các ký giả trên cùng chuyến bay với Đức Thánh Cha. Sau đây chúng tôi xin gửi đến quý vị  nội dung của cuộc phỏng vấn. Bao gồm hai phần

Phần thứ nhất

** Đầu tiên là câu hỏi của cha Makoto Yamamoto của báo Catholic Shimbum

Chúng con cám ơn Đức Thánh Cha từ một nơi xa xôi đã đến thăm nước Nhật. Con là một linh mục giáo phận ở gần Nagasaki. Đức Thánh Cha đã thăm Nagasaki và Hiroshima, Đức Thánh Cha cảm thấy thế nào? Xã hội và Giáo hội ở Đông phương có điều gì cho xã hội và Giáo hội Tây phương học hỏi không thưa Đức Thánh Cha?

– Tôi bắt đầu từ câu hỏi cuối cùng. Câu nói: “ lux ex Oriente, ex Occidente luxus”, đã truyền cảm hứng cho tôi rất nhiều. Ánh sáng đến từ phương Đông, sự xa hoa, chủ nghĩa tiêu thụ đến từ phương Tây. Đúng là có sự khôn ngoan của phương đông, nó không chỉ là sự khôn ngoan về tri thức nhưng là về thời gian, về suy niệm. Việc học suy chiêm, dừng lại và chiêm ngắm các sự vật như một nhà thơ giúp rất nhiều cho xã hội Tây phương luôn luôn quá vội vã của chúng ta. Đây là ý kiến cá nhân, nhưng tôi tin rằng ở Tây phương còn thiếu một tí thi vị. Có những điều thi vị tuyệt đẹp nhưng Đông phương vượt trên những điều đó. Đông phương có khả năng quan sát sự vật với đôi mắt vượt trên sự vật, tôi không muốn dùng từ “siêu việt” bởi vì một số tôn giáo Đông phương không đề cập đến sự siêu việt nhưng có một tầm nhìn vượt quá giới hạn của sự vô thường, nhưng không nói về sự siêu việt. Vì thế tôi dùng cách diễn tả như thi ca, tìm kiếm sự hoàn thiện trong việc ăn chay, đền tội, đọc sách khôn ngoan của các nhà hiền triết phương Đông. Tôi tin rằng sẽ tốt cho người phương Tây chúng ta dừng lại một chút và dành thời gian cho sự khôn ngoan.

Cả Nagasaki và Hiroshima đều bị thương tổn vì bom nguyên tử và điều này làm cho hai thành phố này giống nhau. Nhưng có một điều khác. Nagasaki không chỉ có bom nhưng còn có các Kitô hữu. Nagasaki có cội rễ Kitô giáo, Kitô giáo đã có từ xa xưa, việc bách hại Kitô hữu xảy ra ở khắp nước Nhật nhưng ở Nagasaki nó đã xảy ra khốc liệt. Người thư ký của Tòa Sứ thần đã tặng cho tôi một tấm bảng bằng gỗ của thời đó, trên đó có viết chữ “người bị truy tìm”: họ truy lùng các Kitô hữu! Nếu anh tìm thấy một Kitô hữu, hãy tố cáo và anh sẽ nhận được nhiều tiền; nếu anh tìm ra một linh mục, hãy tố cáo ông và anh sẽ có nhiều tiền. Điều này gây ấn tượng là đã có nhiều thế kỷ bách hại. Ngược lại, đi đến Hiroshima chỉ để tưởng niệm vụ nổ bom nguyên tử, bởi vì nó không phải là một thành phố Kitô giáo như Nagasaki. Đây là lý do tại sao tôi muốn đi đến cả hai thành phố, trong cả hai nơi đều có thảm họa nguyên tử.

Hiroshima là một bài giáo lý thực sự của con người về sự tàn ác. Tôi không thể thăm bảo tàng Hiroshima do hạn chế về thời gian, bởi vì đó là một ngày có chương trình quá dày, nhưng họ nói nó khủng khiếp: có những lá thư của các nguyên thủ quốc gia, các tướng lĩnh, giải thích làm thế nào một thảm họa lớn hơn có thể được tạo nên. Đối với tôi, trải nghiệm này cảm động hơn nhiều. Và ở đó tôi đã nhắc lại rằng việc sử dụng vũ khí hạt nhân là vô luân, đó là lý do tại sao nó phải được đưa vào Giáo lý của Giáo hội Công giáo, Không chỉ việc sử dụng vũ khí hạt nhân, nhưng cả việc sở hữu nó, bởi vì một tai nạn, hoặc sự điên rồ của một kẻ thống trị, sự điên rồ của một người có thể hủy diệt nhân loại. Chúng ta hãy nghĩ về câu nói của Einstein: “Chiến tranh thế giới thứ tư sẽ được chiến đấu bằng gậy và đá”.

** Câu hỏi của Shinichi Kawarada, báo The Asahi Shimbum

Như Đức Thánh Cha đã chỉ ra cách đúng đắn rằng một nền hòa bình lâu dài không thể có nếu không giải trừ vũ khí. Nhật Bản là một quốc gia được hưởng sự bảo vệ bởi vũ khí hạt nhân của Hoa Kỳ và cũng là một nước sản xuất năng lượng hạt nhân, có thể gây ra rủi ro to lớn như đã xảy ra ở Fukushima. Nhật Bản có thể đóng góp cho hòa bình thế giới như thế nào? Liệu nó có nên đóng cửa các nhà máy điện hạt nhân?

– Tôi trở lại vấn đề sở hữu các nhà máy điện hạt nhân: một tai nạn luôn có thể xảy ra. Anh chị em đã có kinh nghiệm về 3 thảm họa (động đất, sóng thần và thảm họa hạt nhân tại nhà máy Fukushima năm 2011). Việc sử dụng năng lượng hạt nhân là một hạn chế, chúng ta hãy loại bỏ các vũ khí bởi vì đó là một sự hủy diệt. Việc sử dụng năng lượng hạt nhân là điều rất hạn chế bởi vì chúng ta chưa đạt đến mức an toàn tuyệt đối. Bạn có thể nói với tôi rằng ngay cả điện cũng có thể tạo nên thảm họa vì thiếu an toàn, nhưng nó chỉ là một thảm họa nhỏ. Thảm họa của một nhà máy điện hạt nhân sẽ là một thảm họa cực kỳ to lớn. Hệ thống an toàn chưa được thực hiện đầy đủ. Đây là ý kiến ​​cá nhân của tôi, nhưng tôi sẽ không sử dụng năng lượng hạt nhân cho đến khi việc sử dụng nó tuyệt đối an toàn. Một số người nói rằng đó là một rủi ro cho việc chăm sóc công trình sáng tạo và phải dừng năng lượng hạt nhân lại. Tôi chú trọng đến sự an toàn. Không có sự bảo đảm chắc chắn rằng không có thảm họa xảy ra. Vâng, cứ mỗi mười năm xảy ra một lần trên thế giới. Tiếp đến là công trình sáng tạo. Thảm họa năng lượng hạt nhân đối với công trình sáng tạo, với con người. Có một thảm họa ở Ucraina (ở Chernobyl, năm 1986). Chúng ta phải nghiên cứu về sự an toàn để tránh thảm họa và tác động đến môi trường. Tôi tin rằng chúng ta đã vượt quá giới hạn về môi trường: trong nông nghiệp với thuốc trừ sâu; trong việc nuôi gà, các bác sĩ khuyên các bà mẹ đừng cho con cái ăn vì chúng được nuôi bằng hoóc môn và có hại cho sức khỏe. Vì vậy, ngày nay có nhiều bệnh hiếm do việc sử dụng không tốt môi trường. Chăm sóc môi trường là điều làm ngày hôm nay, hoặc không bao giờ. Nhưng trở lại với năng lượng hạt nhân: xây dựng, an toàn và chăm sóc công trình sáng tạo.

** Câu hỏi của Elisabetta Zunica, báo Kyoto News

Akamada Iwao là một tử tù người Nhật đang đợi xem xét lại bản án. Iwao có hiện diện trong Thánh lễ tại Tokyo Dome, nhưng không có cách nào để nói chuyện với Đức Thánh Cha. Trong chương trình của Đức Thánh Cha có một cuộc gặp gỡ ngắn với tử tù này không? Vấn đề án tử hình được thảo luận rộng rãi ở Nhật Bản. Không lâu trước khi có sửa đổi trong Giáo lý về vấn đề này, mười ba án tử hình đã được thực hiện. Trong các bài phát biểu của Đức Thánh Cha không có đề cập đến vấn đề này. Đức Thánh Cha có nói về nó với Thủ tướng Shinto Abe không?

– Tôi nghe biết về trường hợp tử hình đó sau này; tôi không biết người đó. Tôi đã nói với Thủ tướng về rất nhiều vấn đề, các phiên tòa, các bản án không bao giờ kết thúc, dù với án tử hình hay không. Nhưng tôi nói về những vấn đề chung chung, cũng có ở các quốc gia khác: nhà tù quá tải, người dân chờ đợi ở một nhà giam tạm mà không được giả định là vô tội. Mười lăm ngày trước tôi đã có bài phát biểu tại hội nghị quốc tế về hình luật và tôi đã nói chuyện nghiêm túc về vấn đề này. Hình phạt tử hình không thể được thực hiện, nó là vô luân. Điều này phải được kết hợp với một ý thức phát triển. Ví dụ, một số quốc gia không thể bãi bỏ nó do các vấn đề chính trị, nhưng đình chỉ thi hành án là một cách kết ấn chung thân một người nào đó mà không tuyên bố. Nhưng bản án phải luôn là để tái hòa nhập, một bản án mà không có tia hy vọng nào thì đó là vô nhân đạo. Ngay cả đối với tù chung thân, chúng ta phải suy nghĩ về cách những tù nhân chung thân có thể được tái hòa nhập, trong tù hay bên ngoài. Chị sẽ nói với tôi: nhưng có những người bị kết án vì một vấn đề như điên khùng, bệnh hoạn, di truyền không thể thay đổi… Phải tìm cách để họ thực hiện các hoạt động khiến họ cảm thấy mình là con người. Ở rất nhiều nơi trên thế giới, các nhà tù quá đông đúc, chúng là những nhà kho chứa người, nơi thay vì được phát triển thì nhiều khi họ lại bị hư hỏng. Chúng ta phải từ từ chiến đấu chống lại án tử hình. Có những trường hợp mang lại cho tôi niềm vui vì có những quốc gia nói rằng: chúng tôi chấm dứt. Hồi năm ngoái, một thống đốc tiểu bang, trước khi nghỉ việc, đã đưa ra sự đình chỉ gần như dứt khoát: đó là những bước đi của lương tâm con người. Nhưng một số quốc gia vẫn chưa thể gia nhập vào lối suy nghĩ nhân đạo này.

** Câu hỏi của Jean-Marie Guénois, báo Le Figaro

Thưa Đức Thánh Cha, Đức Thánh Cha đã nói rằng hòa bình thật sự chỉ có thể khi giải trừ vũ khí, nhưng mà tự vệ hợp pháp thì sao, khi một quốc gia bị một quốc gia khác tấn công? Có khả năng tồn tại một cuộc chiến chính đáng không? Và Đức Thánh Cha có chương trình viết một thông điệp về bất bạo động không?

– Một kế hoạch thì có, Đức Giáo hoàng kế tiếp sẽ làm… Có nhiều dự án đang nằm trong ngăn bàn. Một thông điệp về hòa bình đang ở đó, đang chín mùi. Tôi nghĩ tôi sẽ làm khi đến lúc. Ví dụ, vấn đề bắt nạt là một vấn đề bạo lực, tôi đã nói về nó với những người trẻ Nhật Bản. Đó là một vấn đề mà chúng ta đang cố gắng giải quyết với rất nhiều chương trình giáo dục. Đó là một vấn đề bạo lực. Một thông điệp về bất bạo động tôi chưa cảm thấy đến lúc, tôi phải cầu nguyện rất nhiều và phải tìm hướng đi.

Người Roma có câu nói: Nếu bạn muốn hòa bình, hãy chuẩn bị cho chiến tranh. Chúng ta chưa đạt được tiến bộ về điều đó: các tổ chức quốc tế không thành công, Liên Hiệp Quốc thất bại. Họ thường làm trung gian và tốt đẹp, các quốc gia như Na Uy luôn sẵn sàng làm trung gian. Tôi thích điều đó nhưng chưa đủ, chúng ta còn phải làm nhiều hơn thế. Anh hãy nghĩ về Hội đồng Bảo an Liên Hiệp Quốc, nếu có vấn đề về việc trang bị vũ khí và mọi người đồng ý giải quyết vấn đề đó để tránh nguy cơ chiến tranh, mọi người đều bỏ phiếu đồng ý, một quốc gia có quyền phủ quyết nói không và tất cả đều dừng lại. Tôi không thể đánh giá liệu nó tốt hay không, nhưng tôi đã nghe nói rằng Liên Hiệp Quốc nên tiến tới việc bỏ quyền phủ quyết của một số quốc gia trong Hội đồng Bảo an. Tôi cảm thấy điều này là một khả thể. Có những vấn đề liên quan đến tình trạng cân bằng quốc tế mà tôi không thể phán đoán ngay bây giờ. Nhưng tất cả những gì chúng ta có thể làm để ngăn chặn việc sản xuất vũ khí, ngăn chặn chiến tranh, để khuyến khích các cuộc đàm phán, với sự giúp đỡ của những người trung gian, luôn phải được thực hiện và nó đưa lại kết quả. Ví dụ trong trường hợp Ucraina-Nga, không phải về vũ khí, đó là cuộc đàm phán để trao đổi tù nhân, điều này là tích cực. Ở Donbass, họ đang nghĩ đến việc lập kế hoạch cho một chính phủ khác, họ đang thảo luận về nó. Đây là một bước tích cực.

Sự đạo đức giả của việc buôn bán vũ khí. Các nước Kitô giáo, các nước châu Âu nói về hòa bình và sống bằng vũ khí. Đây là đạo đức giả, một từ trong Tin Mừng mà Chúa Giêsu đã nói trong chương 23 của Tin Mừng thánh Mátthêu: cần kết thúc sự giả hình này. Cần phải có can đảm để nói: “Tôi không thể nói về hòa bình, bởi vì nền kinh tế của tôi thu lợi rất nhiều từ buôn bán vũ khí”. Chúng là tất cả những thứ chúng ta cần nói, mà không xúc phạm và phỉ báng bất cứ quốc gia nào, nhưng nói như những anh chị em, vì tình huynh đệ nhân loại: chúng ta hãy ngừng lại vì đó là điều khủng khiếp. Ở một hải cảng, một con tàu từ một quốc gia khác đến, và phải chuyển vũ khí sang một con tàu khác để đưa đến Yemen. Các công nhân bến cảng nói “không”. Họ làm điều tốt và con tàu đó trở về lại quốc gia của nó. Đó là một trường hợp, nhưng nó chỉ cho chúng ta hướng cần đi. Hòa bình ngày nay rất mong manh, nhưng chúng ta không được nản lòng. Ý tưởng về tự vệ hợp pháp luôn luôn có giá trị, nó được suy tư ngay cả trong thần học luân lý, nhưng như một phương sách cuối cùng. Sử dụng vũ khí là phương án cuối cùng. Việc tự vệ hợp pháp phải được thực hiện bằng ngoại giao, trung gian. Tự vệ hợp pháp bằng vũ khí là phương án cuối cùng. Nhưng tôi nhấn mạnh: đó là biện pháp cuối cùng! Chúng ta đang thực hiện sự tiến bộ về đạo đức mà tôi đồng ý, khi đặt câu hỏi về tất cả những điều này. Điều này thật đẹp bởi vì nó khẳng định rằng nhân loại đang tiến đến điều tốt, chứ không chỉ đến điều xấu.

Phần thứ hai

Điểm chú ý trong phần II cuộc phỏng vấn Đức Thánh Cha trên chuyến bay về từ Tokyo tập trung vào vấn đề tài chính của Vatican.

Câu hỏi của Cristiana Caricato từ TV 2000

Người ta đọc thấy trên báo rằng: Toà Thánh đã mua bất động sản trị giá hàng trăm triệu ở trung tâm London và hơi bối rối về việc sử dụng tài chính này của Vatican, đặc biệt là khi có liên quan đến Đồng Tiền Thánh Phêrô (Obolo di San Peter). Ngài có biết về các giao dịch tài chính này và đặc biệt, theo Ngài, việc sử dụng Đồng Tiền Thánh Phêrô có đúng không? Ngài thường nói rằng tiền không nên được tạo ra bằng tiền, Ngài đã tố cáo việc sử dụng tài chính cách bất chính, nhưng rồi chúng ta thấy rằng các hoạt động này cũng liên quan đến Tòa Thánh và điều này gây tai tiếng. Ngài thấy tất cả sự kiện này như thế nào?

Cảm ơn chị. Trước hết, việc quản trị tốt, bình thường là khi chị nhận được số tiền từ Đồng Tiền Thánh Phêrô, thì chị phải làm gì? Cất nó vào trong ngăn kéo? Không, đây là quản trị tồi! Tôi tìm cách đầu tư và khi nào tôi cần cho đi, khi nào có những nhu cầu, trong một năm, thì tôi lấy nó và số vốn đó không bị mất giá, giữ nguyên hoặc tăng một chút. Đây là quản trị tốt. Quản trị ngăn kéo là tồi. Nhưng phải tìm cách quản trị tốt, một việc đầu tư tốt: điều này rõ ràng không? Ngay cả đầu tư như chúng ta nói, “kiểu bà goá”, giống như các bà góa làm: hai quả trứng ở đây, ba quả ở đó, năm ở kia. Nếu một chỗ rơi thì còn chỗ khác không bị vỡ. Đồng thời, luôn luôn phải an toàn và luôn luôn phải hợp đạo đức: nếu bạn đầu tư Đồng Tiền Thánh Phêrô vào một nhà máy vũ khí, thì Đồng Tiền Thánh Phêrô ở đó không còn là Đồng Tiền Thánh Phêrô nữa. Nếu bạn đầu tư và trong nhiều năm chẳng động chạm gì đến đồng vốn, thì điều đó không ổn. Đồng Tiền Thánh Phêrô phải được chi tiêu trong một năm, một năm rưỡi, cho đến đợt quyên góp lần tới từ khắp nơi trên thế giới. Và đây là quản trị tốt: phải an toàn… và cũng có thể mua một tài sản, cho thuê, rồi bán lại, nhưng phải an toàn, với tất cả sự đảm bảo vì lợi ích của người hưởng Đồng Tiền.

Sau đó, những gì đã xảy ra đó là một vụ bê bối: người ta đã làm những điều dường như không sạch sẽ. Nhưng việc tố giác không phải từ bên ngoài. Việc cải tổ về phương thức kinh tế, được bắt đầu từ thời Đức Benedictô XVI, đã tiến triển và chính Kiểm toán viên nội bộ đã nói: ở đây là một điều xấu, có điều gì đó không ổn. Ông đến chỗ tôi và tôi hỏi: ông có chắc không? Ông trả lời “chắc”, ông chỉ cho tôi và hỏi tôi: “vậy con phải làm gì?” Và tôi trả lời: Có Tư pháp Vatican. Hãy đi trình báo với Công tố viên. Và về điều này, tôi rất vui vì chúng ta thấy rằng việc quản trị Vatican hiện tại có nguồn lực để làm rõ những điều xấu diễn ra bên trong, như trường hợp này, trường hợp bất động sản ở London – bởi vì điều này vẫn chưa rõ ràng – nhưng đã có những trường hợp tham nhũng. Công tố viên đã nghiên cứu sự việc, đã thực hiện các cuộc tham vấn và thấy rằng có sự mất cân đối trong ngân sách. Sau đó, ông đã xin phép tôi để thực hiện việc khám xét: có một giả thiết về tham nhũng, nên ông nói với tôi rằng ông phải khám xét ở văn phòng này văn phòng kia. Tôi đã ký giấy đồng ý. Việc khám xét được thực hiện tại năm văn phòng và đến hôm nay – mặc dù giả định vô tội – có những vốn không được quản lý tốt, ngay cả có tham nhũng. Tôi tin rằng không đầy một tháng nữa, các cuộc thẩm vấn về năm người đã bị đình chỉ sẽ bắt đầu bởi vì có những dấu hiệu tham nhũng. Chị có thể hỏi: năm người này có tham nhũng không? Không, sự giả định vô tội phải được đảm bảo, đây là một quyền của con người. Nhưng người ta thấy có tham nhũng. Với các cuộc khám xét, người ta sẽ thấy họ có tội hay không. Đây là một điều tồi tệ, chẳng hay ho khi xảy ra ở Vatican. Nhưng nó đã được làm sáng tỏ nhờ các cơ chế nội bộ được bắt đầu vận hành bởi Đức Giáo hoàng Benedictô. Tôi cảm ơn Chúa về điều này. Không phải cảm ơn vì tham nhũng, nhưng cảm ơn vì hệ thống kiểm soát của Vatican hoạt động tốt.

Câu hỏi từ Philip Pullella, từ Reuters

Có những lo ngại trong những tuần gần đây về những gì đang xảy ra về tài chính của Vatican và theo một số người, có một cuộc chiến nội bộ về việc ai sẽ kiểm soát tiền. Hầu hết các thành viên của Hội đồng quản trị của Cơ quan Thông tin Tài chính (AIF) đã từ chức. Egmont, Hiệp hội các cơ quan tài chính, đã không cho Vatican tham gia vào các thông tin an toàn của nó sau vụ khám xét ngày 1 tháng 10. Giám đốc của AIF vẫn còn bị ngưng chức, như ngài đã nói, và vẫn chưa có Tổng Kiểm toán viên. Ngài có thể làm gì hoặc nói gì để bảo đảm cho cộng đồng tài chính quốc tế và các tín hữu được mời gọi đóng góp cho Đồng Tiền Thánh Phêrô, rằng Vatican sẽ không lại bị coi là “kẻ ở ngoài” bị loại trừ, không được tin tưởng, và rằng những cải cách sẽ tiếp tục và sẽ không trở lại những thói quen của quá khứ?

Vatican đã đạt được tiến bộ trong việc quản trị của mình: ví dụ, Viện giáo vụ (IOR – Ngân hàng Vatican) ngày nay được tất cả các ngân hàng chấp nhận và có thể hoạt động như các ngân hàng Ý, điều mà cách đây một năm đã không xảy ra. Như vậy đã có những bước tiến. Kế đến, về nhóm Egmont: đây là một nhóm quốc tế không chính thức, đó là một nhóm thành viên của AIF và việc kiểm soát quốc tế không lệ thuộc vào nhóm Egmont, là một nhóm tư nhân dù được đánh giá cao. Moneyval (cơ quan chống rửa tiền, ndr.) sẽ thực hiện kiểm tra theo lịch trình cho những tháng đầu năm tới. Giám đốc AIF bị đình chỉ vì có những nghi ngờ về việc không quản trị tốt. Chủ tịch của AIF, với sự trợ giúp của nhóm Egmont, đã nỗ lực lấy lại tài liệu (bị tạm giữ, ndr.), điều mà Tư pháp (Vatican) không thể làm. Trước vấn đề này, tôi đã tham khảo ý kiến ​​của một thẩm phán cao cấp người Ý: tôi nên làm gì? Đứng trước một cáo buộc tham nhũng thì Tư pháp là thẩm quyền tối cao ở một đất nước, không ai có thể can thiệp vào đó, không ai có thể trao giấy tờ cho nhóm Egmont. Những giấy tờ phải được nghiên cứu có thể đưa ra ánh sáng điều dường như là quản trị tồi, theo nghĩa là kiểm soát kém: đó là, dường như, AIF không kiểm soát những vi phạm của nơi khác. Nhiệm vụ của nó là kiểm soát. Tôi hy vọng người ta chứng minh rằng nó không phải vậy, bây giờ thì giả định là vô tội. Nhưng hiện tại thẩm phán có thẩm quyền và phải nghiên cứu mọi thứ diễn ra như thế nào, bởi vì nếu ngược lại, một quốc gia sẽ có một thẩm quyền cao hơn can thiệp đến thẩm quyền của ông. Chủ tịch của AIF đã hết hạn vào ngày 19 (tháng 11, ndr.), tôi đã gọi cho ông vài ngày trước và ông đã không để ý về điều đó, sau đó ông nói với tôi như thế. Và tôi đã thông báo rằng ngày 19 ông ta sẽ rời chức chủ tịch. Tôi đã tìm được người thay thế, một thẩm phán cao cấp ở cấp độ quốc gia và quốc tế về pháp lý và kinh tế, và khi tôi về, ông sẽ đảm nhận chức vụ chủ tịch của AIF. Có vẻ có điều mâu thuẫn khi cơ quan kiểm soát cao hơn nhà nước. Đó không phải là một điều dễ hiểu. Điều hơi lo ngại là nhóm Egmont, một nhóm tư nhân: nó giúp nhiều nhưng nó không phải là cơ quan kiểm soát Moneyval. Moneyval sẽ nghiên cứu các con số, nghiên cứu các thủ tục, nghiên cứu cách Công tố viên đã hành động và cách các thẩm phán đã xác định vấn đề. Tôi biết rằng trong những ngày này, cuộc thẩm vấn một số trong năm người bị đình chỉ sẽ bắt đầu. Không dễ, nhưng chúng ta không được ngây thơ, không được trở nên nô lệ. Có người nói với tôi, nhưng tôi không nghĩ vậy, rằng: với vụ việc này, chúng ta đã đụng đến nhóm Egmont, người ta sợ rằng nó là một chút khủng bố (tâm lý, ndr.). Hãy để chuyện này sang một bên. Chúng ta tiến bước với luật pháp, với Moneyval, với chủ tịch mới của AIF. Và giám đốc bị đình chỉ: có thể anh ta vô tội, tôi mong muốn điều đó, vì điều tốt đẹp là một người vô tội và không phạm tội, tôi hy vọng như vậy. Nhưng nhóm này đã tạo ra một chút ồn ào rằng họ không muốn các giấy tờ vốn thuộc về họ bị đụng đến.

Đây là lần đầu tiên tại Vatican, chiếc nồi được mở nắp từ bên trong, không phải từ bên ngoài. Đã nhiều lần từ bên ngoài, người ta nói với chúng tôi và chúng tôi rất xấu hổ … Nhưng Đức Giáo hoàng Benedictô rất khôn ngoan, ngài bắt đầu một tiến trình mà nay đã chắc chắn, và có các định chế. Như việc Kiểm toán viên đã can đảm tố giác bằng văn bản đối với năm người, nên nó đang hoạt động… Thật sự, tôi không muốn phản đối nhóm Egmont vì nó làm nhiều điều tốt, nó giúp ích, nhưng trong trường hợp này, quyền tối thượng của nhà nước là công lý, vượt lên trên quyền hành pháp. Đây là điều không dễ hiểu nhưng tôi xin quý vị hiểu.

Câu hỏi của Roland Juchem, từ CIC

Thưa Đức Thánh Cha, trên chuyến bay từ Bangkok đến Tokyo, ngài đã gửi một bức điện tín tới bà Carrie Lam của Hong Kong. Ngài nghĩ gì về tình hình ở đó, với các cuộc biểu tình và với các cuộc bầu cử cấp quận? Và khi nào chúng tôi có thể cùng ngài đến Bắc Kinh?

Điện tín được gửi tới tất cả các Nguyên thủ quốc gia, là điều tự động để chào hỏi và cũng là một cách lịch sự xin phép bay qua lãnh thổ của họ. Điều này không có ý nghĩa lên án hoặc ủng hộ. Đó là một điều máy móc mà tất cả các máy bay làm khi về mặt kỹ thuật chúng bay vào một lãnh thổ, chúng báo rằng chúng đang vào và chúng ta làm điều đó vì lịch sự. Điều này không có giá trị theo nghĩa câu hỏi của anh, nó chỉ có giá trị lịch sự. Về điều khác mà anh hỏi tôi: nếu chúng ta nghĩ đến, thì đó không chỉ là Hồng Kông. Hãy nghĩ về Chile, nghĩ về Pháp, nước dân chủ Pháp: một năm với người biểu tình áo vàng. Hãy nghĩ về Nicaragua, nghĩ về các quốc gia Mỹ Latinh khác có vấn đề thuộc loại này và thậm chí một số nước châu Âu. Đó là một điều chung. Tòa Thánh làm gì với điều này? Kêu gọi đối thoại, vì hòa bình, nhưng không chỉ Hồng Kông, có nhiều tình huống khác nhau với những vấn đề mà tôi không thể đánh giá được tại thời điểm này. Tôi tôn trọng hòa bình và kêu gọi hòa bình đối với tất cả các quốc gia có vấn đề, bao gồm cả Tây Ban Nha. Nó có ý nghĩa là tương đối hóa sự việc và kêu gọi đối thoại, vì hòa bình, để giải quyết vấn đề. Và cuối cùng: Tôi muốn đến Bắc Kinh, tôi yêu Trung Hoa.

Câu hỏi của Valentina Alazraki, từ Televisa

Thưa ĐTC Phanxicô, Mỹ Latinh đang bùng cháy. Chúng ta đã thấy sau những hình ảnh Venezuela và Chile mà chúng ta không nghĩ sẽ thấy sau thời Pinochet. Chúng ta đã thấy tình hình ở Bolivia, Nicaragua hoặc các quốc gia khác: bạo loạn, bạo lực đường phố, tử vong, thương tích, các nhà thờ bị đốt cháy và xúc phạm. Đâu là phân tích của ngài về những gì đang xảy ra ở các nước này? Giáo hội và cá nhân ngài như một Giáo hoàng Mỹ Latinh làm gì với nó?

Có người đã nói với tôi điều này: phải làm một phân tích. Tình hình ngày nay ở Mỹ Latinh giống như những năm 1974-1980, tại Chile, Argentina, Uruguay, Brazil, Paraguay với Strössner và tôi nghĩ Bolivia nữa… đã có chiến dịch Condor vào thời điểm đó… Một tình huống bốc lửa, nhưng tôi không biết nó có phải là một vấn đề tương tự hay một vấn đề khác, tôi thực sự không thể làm phân tích này ngay bây giờ. Đúng là có những tuyên bố chính xác là không có tính hòa bình. Điều xảy ra ở Chile làm tôi sợ, bởi vì Chile đang thoát ra khỏi vấn đề lạm dụng đã gây ra đau khổ rất nhiều và bây giờ là một vấn đề thuộc loại này mà chúng ta không hiểu rõ. Nhưng nó đang bùng cháy như chị nói, và phải tìm cách đối thoại, cũng như phân tích. Tôi chưa tìm thấy một phân tích được thực hiện công phu về tình hình Mỹ Latinh và cũng có những chính phủ yếu, rất yếu, đã không mang lại trật tự và hòa bình, và do đó dẫn đến tình huống này.

Câu hỏi của Valentina Alazraki, từ Televisa

Evo Morales đã xin ngài làm trung gian chẳng hạn. Những điều cụ thể …

Vâng, những điều cụ thể. Venezuela đã xin trung gian và Tòa thánh luôn sẵn sàng. Có một tương quan tốt, một tương quan thực sự tốt, chúng tôi luôn sẵn sàng giúp đỡ khi cần. Bôlivia đã làm một điều gì đó như thế này, họ đã yêu cầu Liên Hợp Quốc, và Liên Hợp Quốc đã gửi các đại diện, và ngay cả một số người từ một số quốc gia châu Âu. Tôi không biết Chile đã yêu cầu trung gian quốc tế chưa, Brazil chắc chắn là chưa, nhưng ở đó cũng có các vấn đề. Đây là điều hơi lạ, nhưng tôi không muốn nói thêm lời nào vì tôi không đủ khả năng và đã không nghiên cứu kỹ và thật lòng tôi không hiểu rõ lắm.

Tôi tận dụng câu hỏi của chị để nói thêm rằng các bạn đã nói rất ít về Thái Lan, một nước khác với Nhật Bản, một văn hóa siêu việt, một văn hóa và cả vẻ đẹp khác với vẻ đẹp của Nhật Bản: một nền văn hóa, đất nước còn nghèo nhưng rất giàu về tinh thần. Nhưng cũng có một vấn đề đau lòng khiến chúng ta nghĩ về “Hy Lạp và những nước khác”, chị là một chuyên gia về vấn đề khai thác bóc lột, chị đã nghiên cứu kỹ càng, và cuốn sách của chị viết rất tốt. Và Thái Lan, một số nơi ở Thái Lan rất khó về điều này. Nhưng có nam Thái Lan, và cũng có bắc Thái Lan xinh đẹp mà tôi không thể đến, đó là vùng bộ lạc và có một nền văn hóa hoàn toàn khác. Tôi đã đón tiếp khoảng hai mươi người từ khu vực đó, những Kitô hữu đầu tiên, những người chịu phép rửa đầu tiên, đã đến Roma, với một nền văn hóa khác, những văn hóa bộ lạc. Và Bangkok, như chúng ta đã thấy, là một thành phố hùng mạnh, rất hiện đại, nhưng nó có những vấn đề khác với Nhật Bản và có sự giàu có khác với Nhật Bản. Về vấn đề khai thác tôi muốn nhấn mạnh nó để cảm ơn chị vì cuốn sách của chị, cũng như tôi cũng muốn cảm ơn cuốn sách “xanh” của Franca Giansoldati: hai phụ nữ trên máy bay, mỗi người đều đã ra một cuốn sách đụng chạm đến những vấn đề ngày nay, vấn đề sinh thái và vấn đề hủy hoại mẹ trái đất, môi trường và vấn đề khai thác con người mà chị đã chạm tới. Người ta thấy rằng phụ nữ làm việc nhiều hơn nam giới và họ có khả năng. Cảm ơn hai chị, cả hai vì sự đóng góp này. Và tôi cũng không quên chiếc áo của Rocio (ngài muốn nói đến chiếc áo của một phụ nữ Mexico bị sát hại mà Valentina Alazraki đã tặng cho Đức Thánh Cha trong một cuộc phỏng vấn video vào mấy tháng trước, ndr.). Và cảm ơn vì đã đặt câu hỏi trực tiếp, đó là điều tốt. Xin cầu nguyện cho tôi. Chúc bữa trưa ngon miệng!

Văn Yên – Hồng Thủy

Nguồn: Vatican News