Ngày 15/7: Thánh Anrê Nguyễn Kim Thông Và Thánh Phêrô Nguyễn Bá Tuần

Thánh Phêrô NGUYỄN BÁ TUẦN

Linh mục (1766 – 1838)

Ngày tử đạo: 15 tháng 7

“Quả thực tôi ốm yếu già nua, nhưng Thiên Chúa sẽ cho tôi sức mạnh để đón nhận mọi cực hình và cả cái chết vì Ngài.”

Chào đời năm 1766, tại làng Ngọc Đồng, tỉnh Hưng Yên, thánh Phêrô Nguyễn Bá Tuần là người hiền lành, đạo đức, chăm chỉ học tập, dâng mình vào Nhà Chúa từ thuở nhỏ và học thêm chữ Nho.

Lớn lên, ngài được gửi vào chủng viện. Nhưng khi vừa mới vào trường, gặp thời vua Cảnh Thịnh ra sắc chỉ cấm đạo, chủng viện phải giải tán. Khi Gia Long lên ngôi tại kinh thành Phú Xuân, thời thế yên bình, chủng viện mở cửa trở lại. Thầy Tuần nhập trường và học thần học. Năm 1807, thầy chịu chức linh mục.

Năm 1838, vua Minh Mạng cấm đạo gay gắt. Khi đó cha Tuần đang coi xứ Lác Môn, tỉnh Nam Định. Nghe tin làng Quần Liêu sợ vạ lây, không chấp nhận cha chính Fernandez – Hiền về chữa bệnh tại đây, cha Tuần đến can thiệp và ở lại để dân làng yên tâm giúp đỡ cha chính.

Sau vài ngày, hai cha trốn lên Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình. Nhưng tại đây, quan quân cũng truy nã gắt gao. Các tín hữu giấu hai cha ngoài vũng sình lầy. Sau đó, cha xứ Kim Sơn nhờ Bát Biên, một người thọ nhiều ân nghĩa với mình giúp đỡ hai cha. Bát Biên trở mặt, nộp hai cha cho quan tổng đốc Nam Định Trịnh Quang Khanh. Hai cha bị tống ngục. Cha Tuần đã 72 tuổi nhưng vẫn phải bị đánh đòn dã man và bị kết án tử hình.

Ngày 15/07/1838, ba ngày trước khi bản án được châu phê về đến tỉnh đường Nam Định, vị chứng nhân đức tin đã hoàn tất cuộc đời tận hiến trong cảnh ngục tù, dưới triều vua Minh Mạng. Giáo hữu phải hao tốn tiền của mới nhận được thi hài của cha đưa về an táng trong nền nhà thờ Ngọc Đồng.

Linh mục Phêrô Nguyễn Bá Tuần được nâng lên bậc chân phước ngày 27/05/1900 và được tôn phong hiển thánh ngày 19/06/1988.

—————————————————–

Thánh Anrê NGUYỄN KIM THÔNG (Năm Thuông)

Trùm cả [1] (1790 – 1855)

Ngày tử đạo: 15 tháng 7

“Các con cứ để Thánh Ý Chúa được thực hiện.”

Thánh Anrê Nguyễn Kim Thông sinh năm 1790, tại họ Gò Thị, xã Xuân Phương, huyện Tuy Phước, tỉnh Bình Định, Giáo phận Qui Nhơn ngày nay. Ngài là người con thứ tư trong gia đình, nhưng theo tục lệ địa phương thì gọi là thứ năm, và được gọi cách kính trọng là Ông Năm Thuông. Ông có hai người con sống đời tận hiến là linh mục Nguyễn Kim Thủ [2] và nữ tu Anna Nguyễn Thị Nhường, dòng Mến Thánh Giá Gò Thị.

Ông Thông được hàng xóm Công giáo cũng như không Công giáo tín nhiệm bầu làm lý trưởng và trùm cả để chăm lo cho công việc làng xóm và họ đạo. Ông siêng năng lần chuỗi Mân Côi và xây cả một nhà nguyện dâng kính Trái Tim Vẹn Sạch Đức Mẹ. Đức cha Thể và nhiều linh mục khác cũng được mời tạm trú tại nhà ông.

Một người cháu của ông trùm Thông tên Út có tính ngang tàng, phóng đãng nên thường bị ông quở trách. Vì thù ghét ông, người này đã viết thư tố cáo lên quan tỉnh là nhà ông trùm Thông chứa chấp đạo trưởng. Quan quân kéo đến lục soát, vây bắt ông trùm Thông và bốn giáo sĩ khác rồi giam vào ngục thất Bình Định.

Vì tình thân với ông lý trưởng Thông, quan tỉnh Bình Định không hành hạ, đánh đập, đôi lúc còn khoan hồng cho ông về thăm gia đình. Về thăm vợ con, ông khuyên nhủ con cháu sống trung thành với Chúa: “Cha đã già yếu, chẳng còn ham sống lâu nữa. Cha sẵn sàng chịu tù đày và chịu chết vì Danh Đức Kitô, nhất định cha không vận động xin tha”.

Tại công đường, quan tỉnh khuyên ông trùm giẫm chân lên thập tự cách kín đáo rồi đi xưng tội là xong, nhưng ông Trùm nghiêm nghị đáp: “Không, thập giá tôi thờ kính mà giẫm lên sao được”.

Sau ba tháng lao tù, ông trùm Thông lãnh án phát lưu vào Vĩnh Long. Các con dự định bỏ tiền ra xin giảm án nhưng ông cản: “Các con cứ để Thánh Ý Chúa được thực hiện”.

Vì tuổi già sức yếu, đường lưu đày xa xăm, lại thêm gánh nặng gông xiềng nên hành trình lưu đày của ông gặp nhiều khó khăn. Khi đến Bình Thuận, ông gặp cha Nguyễn Kim Thủ, con trai ông, và xin lãnh nhận Bí tích Giải tội.

Ngày 15/07/1855, khi ông đến đất Mỹ Tho thì ông qua đời. Ông trùm Nguyễn Kim Thông được an táng tại Cái Nhum. Năm 1857, cha Nguyễn Kim Thủ xin cải táng ông về nhà thờ Gò Thị. Hiện nay, hài cốt của thánh nhân được đặt tại Tòa Giám mục Qui Nhơn.

Ông trùm họ Anrê Nguyễn Kim Thông được nâng lên hàng chân phước ngày 02/05/1909 và được tôn phong hiển thánh ngày 19/06/1988.

VP HĐGMVN

[1] Tòa giám mục Qui Nhơn, Cẩm nang Năm Thánh Giáo phận Qui Nhơn 2017-2018, Tủ sách nước mặn Qui Nhơn 2017, trang 40-41.

[2] Theo tại liệu “Các vị tử Đạo của Giáo phận Qui Nhơn” thì con trai ông trùm Thông tên là Nguyễn Kim Thủ, không phải Nguyễn Kim Thư.