Thánh Lễ Giỗ Lần Thứ 31 Đức Cố Giám Mục Phêrô Maria Phạm Ngọc Chi

Khi nói về đạo hiếu với các đấng tiên nhân đã qua đời, người ta vẫn ngâm ngợi câu ca dao thắm tình này: “Cây có gốc mới nở ngành xanh ngọn / Nước có nguồn mới bể rộng sông sâu / Người ta nguồn gốc từ đâu / Có tổ tiên trước rồi sau có mình”. Với người tín hữu Công giáo, giới răn “thảo kính cha mẹ” còn được thực thi một cách thấu tình đạt lý với những lời dạy của Công Đồng Vatican II: “Giáo Hội lữ hành hết lòng kính nhớ, dâng lời cầu cho những người đã chết, vì cầu nguyện cho họ được giải thoát khỏi tội lỗi là một việc lành thánh…”. Nghĩa cử hiếu kính vừa đượm tình bác ái, vừa là thắm đẫm nét nhân văn của đạo hiếu phải luôn kính nhớ công ơn sinh thành dưỡng dục của các đấng tiên nhân còn sống hay đã qua đời. Tháng Các Đẳng Linh hồn hằng năm vẫn được các tín hữu Chúa trọng thị cử hành như một mùa lễ hội hiếu kính tổ tiên.

Riêng với cộng đoàn dân Chúa giáo phận Đà Nẵng, ngoài những dịp cử hành phụng vụ quen thuộc cầu nguyện cho các bậc tiên nhân; còn có một dịp đặc biệt sau Tết dương lịch được cử hành để cầu nguyện cho vị “Cha Chung” đáng kính là Đức Cố Giám mục Phêrô Maria Phạm Ngọc Chi, Giám mục tiên khởi giáo phận vào ngày 21/01 hằng năm, ghi nhớ ngày Đức Cố Giám mục tạ thế và cũng được an táng tại chính linh địa Trà Kiệu, trong khu Vườn Nghĩa, bên cạnh nhà thờ Giáo xứ. Đức Cố Giám Mục Phêrô Maria vẫn thường được nhắc đến với trọng trách Giám mục tiên khởi của giáo phận Đà Nẵng từ tháng 01/1963. Nhưng thực sự, cộng đồng dân Chúa vùng Quảng Nam – Đà Nẵng đã biết và chịu ơn của Người nhiều năm trước đó, khi hai vùng Quảng-Đà còn thuộc địa giới của giáo phận mẹ Qui Nhơn, đặc biệt là những giáo dân từ các giáo phận Bắc bộ di cư vào Nam năm 1954. Đối với họ, Đức Cha Phêrô Maria là một vị Chủ Chăn tài ba, và luôn tận tụy với đoàn chiên của mình.

Chính trong tâm tình đó, 09:00 sáng  thứ Hai, 21/01/2019, cộng đoàn dân Chúa trong giáo phận nhà đã cùng với Đức Cha Giuse Đặng Đức Ngân, Giám mục kế nhiệm thứ V của Đức Cố GM Phê-rô Maria giáo phận hiệp dâng Thánh lễ giỗ lần thứ 31 của vị Chủ Chăn tiên khởi đáng kính tại ngôi thánh đường của giáo xứ Trung Tâm Thánh Mẫu Trà Kiệu.

Sau khi niệm hương trước hương án Đức Cha tiên khởi, Đức Cha Giuse chủ tế đã ngỏ lời chào đến quý cha đại diện Giám mục, quý cha hạt trưởng, quý cha trong giáo phận, quý tu sĩ nam nữ và cộng đoàn dân Chúa đang hiện diện nơi đây. Trong tâm tình uống nước nhớ nguồn và hiệp nhất, yêu thương, Đức Cha Giuse mời gọi cộng đoàn phụng vụ cầu nguyện cho Đức Cha Phêrô Maria mau được hưởng Nhan Thánh Chúa và xin Đức Cha tiên khởi cũng thương cầu nguyện cho giáo phận nhà.

Trong phần giảng lễ, dựa trên bài Tin mừng Luca 5,1-11 kể lại câu chuyện Chúa Giêsu sau khi giảng dạy, đã lên thuyền của ông Simon Phêrô và yêu cầu ông chèo ra chỗ nước sâu mà thả lưới, cho dù ông và các bạn đã “vất vả suốt đêm mà không bắt được gì cả”, nhưng ông vẫn “vâng lời Thầy, con thả lưới” và kết quả là bắt được một mẻ cá lớn đến nổi ông Simon phải nhờ các bạn cùng nghề đến giúp ông kéo lưới lên. Và sau đó, ông Simon bước sang một hành trình mới đi theo Chúa Giê-su và thu phục con người. Từ lời xác quyết của Simon-Phêrô “vâng lời Thầy, con thả lưới” cũng là khẩu hiệu đời Giám mục của Đức Cha tiên khởi, Đức Cha Giuse đã chia sẻ cùng cộng đoàn về cuộc đời của Đức Cố Giám mục Phêrô Maria, từ một cậu bé Phêrô 11 tuổi lớn lên trong một gia đình đạo đức truyền thống tại giáo xứ Tôn Đạo (Giáo phận Phát Diệm), vào chủng viện, được đào tạo trí thức lâu dài và hành trình thực thi sứ vụ mục tử, đặc biệt với trọng trách giám mục: Khởi đầu là giám mục Chính Tòa Bùi Chu (1950-1954), rồi đến một biến cố đầy thử thách cho đời giám mục của ngài: Phụ trách giáo dân di cư (1954-1957) do biến cố lịch sử của thời cuộc năm 1954. Ngài tiếp tục vâng phục Tòa thánh làm giám mục Giáo phận Qui Nhơn và sau đó, từ năm 1963 là giám mục tiên khởi của Giáo phận tân lập Đà Nẵng. Với Giáo phận Đà Nẵng ngài đã giúp phát triển và mở mang Giáo phận theo chương trình của Thiên Chúa nơi Hội Thánh với tất cả khả năng tài ba lỗi lạc mà Chúa đã ban cho ngài. Trọn cuộc đời hiến thân phụng sự Chúa và phục vụ cộng đoàn, Đức Cha tiên khởi cho chúng ta thấy những nỗ lực không ngừng nghỉ của Ngài thực sự là những dấu ấn của lòng vâng phục trong đức tin và tình mến. Cách riêng, với 25 năm dài (1963-1988) gắn bó với giáo phận Đà Nẵng vốn chịu nhiều biến động của thời cuộc không nhỏ cũng như với chính cá nhân của ngài. Cuộc đời của Đức Cố giám mục tiên khởi, qua những biến cố lịch sử xem chừng ứng nghiệm lời của ông Simon Phê-rô trình bày với Chúa: “vất vả suốt đêm mà không bắt được gì cả”. Dầu vậy, chúng ta vẫn nhận ra cung cách của Đức Cha Phêrô Maria sống đời mình cũng như Thánh Phêrô đã mạnh mẽ xác quyết: “Vâng lời thầy con thả lưới”. Trong 13 năm cuối đời, ngài đã chứng tỏ lòng vâng phục trọn vẹn khi phải sống trong thinh lặng và thử thách; và rõ ràng sự vâng phục phó thác đã làm nên dấu ấn tình thương Thiên Chúa nơi ngài khi chúng ta đọc chúc thư tinh thần mà ngài đã để lại như sau: “…Cả đời tôi là một chuỗi tình thương của Chúa, tôi ca ngợi không bao giờ cùng!…Cùng với các hồng ân, Chúa đã gửi đến cho tôi nhiều đau khổ, nhiều thử thách. Đau khổ và thử thách cũng là những hồng ân Chúa ban…Đọc Phúc Âm Thánh Gioan (21,18) tôi thấy Chúa đã định trước cả chi tiết đời sống tôi: “Khi con còn trẻ, thì con tự thắt lưng cho mình, và con muốn đi đâu thì đi. Nhưng khi con về già, thì người ta thắt lưng cho con và đem con đến nơi con không muốn”…. Thật vậy, sự đau khổ dằn vặt của ngài là không thể ở nơi mà ngài có thể hoạt động công việc mục tử của mình và công trình của ngài từ khởi sự cho đến hoàn thành với biết bao cố gắng lại bị mất đi. Nhưng có lẽ cuộc đời của ngài đúng như câu khẩu hiệu ngài đã chọn: “Vâng lời thầy con thả lưới”. Chiêm nghiệm những ân phúc Chúa đã ban cho Đức Cha tiên khởi là những giá trị ngài đã sống giúp chúng ta khám phá ra mầu nhiệm tình thương của Chúa nơi Hội Thánh và cách riêng cho cuộc đời của mỗi người chúng ta. Đó cũng là những tâm tình mà chúng ta luôn cần: niềm tin, tình yêu, sự dấn thân và niềm hy vọng để đối diện với thánh giá của Chúa, vượt qua mọi thử thách của cuộc đời. Với tất cả lòng khiêm tốn ý thức được giới hạn của mình và cầu xin Thiên Chúa ban cho chúng ta đức tin, để chúng ta tiếp tục làm chứng tá đức tin tình yêu của Chúa nơi đời sống Ki-tô hữu của mỗi người chúng ta.

Bởi vậy, trong tâm tình con thảo, chúng ta cần phải cầu nguyện cho các ngài. Đức Cha Giuse cũng đặt câu hỏi cho mỗi người: Chúng ta phải làm gì cho Chúa và Giáo Hội? Liệu với mệnh lệnh của Chúa: “Hãy ra chỗ nước sâu thả lưới” ta có ngại ngùng hay khước từ lời mời gọi đó? Xin cho mỗi người hãy noi gương vị mục tử tiên khởi của giáo phận để biết “vâng lời Thầy con thả lưới” hầu khám phá Tình Yêu của Thiên Chúa dành cho mỗi người. Hãy khiêm tốn xin Chúa ơn đức tin để làm chứng tá cho Tình Yêu Chúa trong xã hội hôm nay và lạy Chúa Giêsu, xin đón nhận linh hồn Đức Cha Phêrô Maria vào Thiên Đàng.

Sau phép lành trọng thể, Đức Cha chủ tế, đoàn đồng tế cùng cộng đoàn phụng vụ tiến về Vườn Nghĩa để viếng mộ Đức Cha tiên khởi và dâng lên ngài những nén hương, lời kinh tiếng hát bày tỏ tâm tình thảo hiếu với vị Cha chung nhân lành.

Kết thúc nghi thức niệm hương cầu nguyện viếng mộ, mọi người tham dự chừng như cảm nhận ơn lành Chúa và Mẹ ban cho đoàn con cái Mẹ nơi đây, là lúc cơn mưa lớn bắt đầu đổ xuống. Và nếu nhớ lại tình trạng tương tự đã xảy ra trong dịp đại lễ mừng Chúa Giáng Sinh vừa rồi, cũng như ngày hành hương đầu năm dương lịch của giáo phận, lễ Mẹ Thiên Chúa 01/01/2019 hay trước đó trong dịp lễ bế mạc Năm Thánh tôn vinh các Thánh Tử Đạo Việt Nam,  ta sẽ thấy ân lành đó tuyệt vời như thế nào.

Xin được tạ ơn Chúa và Mẹ Trà Kiệu vì muôn ơn lành luôn tuôn đổ trên giáo phận, cũng như trên giáo xứ Trà Kiệu, nơi vị Chủ Chăn tiên khởi của giáo phận chúng con an nghỉ, để khấn ân thưởng nước Trời cho Đức Cố Giám mục Phêrô Maria đáng kính, cũng như cho quý giáo sĩ, tu sĩ và giáo dân đã hy sinh phục vụ Giáo Hội khi còn sống. Amen.

 Ephrem Huy & Phêrô Nguyễn Toàn / Ban MVTTGP

Hình ảnh: Phanxicô Xavie Nguyễn Minh Hoàng

 .